PPko Galizieraren aurkako politikari ez. Gure hizkuntza-eskubideen alde.

Galiziera lehen aldiz da hizkuntza gutxitua Galizian. Ondorio hori atera zuen Instituto Galego de Estatística-k (IGE) galegoaren ezagutzari eta erabilerari buruzko bere azken azterlanean, 2023an. Larrialdi-egoera hori ez da kasualitatea, baizik eta PPk Xuntan duen hizkuntza-politika suntsitzailearen ondorio zuzena da. Politika horren ondorioa suntsitzailea da: hiztunen % 20 galdu egin da bi hamarkadatan.

Eskuinarentzat, aniztasun orotan, nazio-nortasunaren seinale orotan eta kultura- eta hizkuntza-aberastasunean arazo bat ikusten baitu, ez dago kezkatzeko arrazoirik, kontrakoa. PPko Hizkuntza Politikako idazkari nagusi Valentín Garcíaren hitzetan, "hizkuntzaren egoera soziolinguistikoa dinamikoa da Galizian, eta etengabeko bilakaeran dago, eta gizarte elebidun batek galiziera asko ezagutzen du, gatazkarik sortzen ez duen eredu batean bi hizkuntza ofizialetan bizi baita".

Berririk ez. Otsailaren 23an Santiago de Compostelan galizieraren alde gauzatu den manifestazio jendetsuak PPko manipulazioari zirt edo zart aurre egin zion.

Irakaskuntza publikoaren suntsipenak eta galegoaren aurkako erasoek elkar elikatzen dute

PPk irakaskuntza publikoa desegiteko duen politika aski ezaguna da, 15 urteko Gobernuaren emaitza suntsitzailea da. 2008az geroztik, publikoan funtzionatzen duten unitateen kopuruak behera egin du; pribatuenek, berriz, aurrera egin dute, eta gaur egun % 25 dira. 2008 eta 2023 artean 174 ikastetxe publiko galdu ziren, eta horietatik 103 haur-hezkuntzakoak dira soilik, txikienak eta behar espezifikoak dituzten ikasleak kaltetuz.

Feijooren garaian, Xuntan testuliburuen doakotasuna ezabatu zen, 164 ikastetxe itxi ziren, 841 irakasle kendu ziren eta poltsetan egindako gastua erdira murriztu zen. Ruedarekin pribatizazioak eta murrizketek bere horretan jarraitzen dute, baita PPren lehentasunek ere. Izaera Klasista bera, langile-klaseko seme-alaben ikasgeletan murrizketak egiteko grina, galegoaren erabilerak eta ezagutzak inoiz baino gehiago atzera egin izanaren atzean dagoena da.

Datuak zorrotzak dira: Galizian bizi direnen % 29,6k gaztelaniaz hitz egiten du beti, eta % 20,2k, berriz, 2008an, PP Xuntako Gobernura iritsi aurreko urtean. 5 eta 14 urte bitarteko biztanleen % 53,6k eta 15 eta 29 urte bitartekoen % 43k beti gaztelaniaz hitz egiten dutela diote: 2008an baino 24,1 eta 17,6 puntu gehiago, hurrenez hurren.

Aldiz, 5-14 urteko biztanleriaren % 7k soilik dio beti galizieraz hitz egiten duela, eta zifra hori % 11,9ra iristen da 15-29 urteko pertsonen kasuan, hau da, 8,2ko eta 6,6 puntuko beherakada izan du 2008arekin alderatuta. 17 urtetik beherako Derrigorrezko Hezkuntzako ikasleen arteko galizierazko komunikazioa % 26,22tik % 4,65era igaro zen 20 urtean, eta gaztelania hutsezko komunikazioa, berriz, % 47,35era. Baina ez da erabilera bakarrik, edo erabateko ezagutza eza baizik. 5 eta 14 urte bitarteko 70.891 gaztek ( % 32,4k) aitortu zuten 2023an galegoz hitz egiteko ezintasuna, % 110 baino gehiago igo baitzen 2008arekin alderatuta! Erasoaldi basati hau gelditzen ez badugu, gure hizkuntza-eskubideen etorkizuna desagertzea izango da.

Hori da PPren hezkuntza-politiken emaitza, bereziki Núñez Feijoren Xuntak ezarritako eleaniztasun-dekretuaren aplikazioaren emaitza. Dekretu hori 2010ean sartu zen indarrean, eta galegozko irakaskuntza osoko lerro publikoak egotea eragozten du. Horrez gain, galegoaren erabilera debekatzen du ikasgeletan, Matematika Lehen Hezkuntzan irakasteko, eta Matematika, Fisika eta Kimika eta Teknologia Bigarren Hezkuntzan irakasteko. Gainera, hirietako haur-eskoletako hezkuntza-materialen % 100 gaztelaniaz dago, eta % 9k baino ez du galiziera erabiltzen. Hau da, haurrak hitz egiten hasten diren adinean, Galiziera ez da existitzen.

Manipulazioa eta arrazakeria etengabe

Kontzienteki, eta Hezkuntza Publikoaren aurkako erasoen harira, Galiziera pixkanaka zokorstzen ari da gainerako zerbitzu publikoetan. Hau ere Ruedaren Gobernuaren helburua da.

Televisión Pública Galega adibide ona da. TVGko langileak borroka miresgarria egiten ari dira: hilabete batzuetako lanuzteak eta grebak egiten ari dira zerbitzuen pribatizazioaren aurka, eta informazio manipulazioa salatzen ari dira ostiralero venres negro-etan. Orain, PPk gaztelania nahi duen telebista publiko bakarrean erabiltzea proposatu du. Politika horiekin, arraroa litzateke galiziera lur ez jotzea.

Manipulazioa da, halaber, "Galizieraren pertzepzio sozialaren" inkestaren protagonista, "IGEren datuak ezagutu eta gutxira" Xuntak Sondeo enpresa pribatuari (La Voz de Galicia PPren bozeramailearen talde berekoa)* enkargatu baitzion. "Ikerketa" horren arabera, ustez 1.200 elkarrizketako lagin batekin egina, eta IGEk inkestatutako 9.000 etxekoen unitateen aldean, emaitzak justu kontrakoak dira: "gurasoen % 94,5ek diote beren seme-alabek badakitela galizieraz hitz egiten" eta, hizkuntza "diskriminaturen" bat dagoen galdetuta, erantzuna da "gehiengo zabal batek ezetz uste duela, eta gehiengo hori mantentzen da Galiziera erabili ohi duten pertsonen artean, Gaztelaniarekin egiten dutenen artean, edo bi hizkuntzetan".

Hori gutxi balitz eta Xuntak galiziera-hiztunen kopuruaren beherakada onartu beste erremediorik ez zuen izan arren, Galizierari egindako erasoak betiko klasismo eta arrazismo uztartzen ditu. Hizkuntza Politikako idazkari nagusiaren esanetan, "kanpotik etorritako biztanleria oso datu esanguratsua da, eta eragin zuzena dauka gaztelania-hiztunen hazkundean". Hau da, Galizieraren atzerakadaren errua ez da PPren Gobernuaren politikena, migratzaileena baizik.

PPk Galizierari eta zerbitzu publikoei egindako erasoak kaleetan borrokatu behar ditugu

Galegoa, diktadura frankistaren jazarpenari bizirauteko gai izan zen hizkuntza, etorkizun ez oso urrun batean hondar bihurtzeko mehatxupean dago. Garai hartan debekatu zutenak, beti gutxietsi eta mespretxatu zutenak eta Galiziako herria, bizirik mantentzeko ahaleginagatik, lotsarazi nahi izan zutenak, gaur egun suntsitu nahi dutenen gurasoak dira.

“España una, grande y libre”ren defendatzaile horien aurrean, Galizieraren bai erabilera bai ikaskuntza eta gure klase-eskubide guztiak modu berean defendatzen dira: borroka eta antolakuntza.

Galizierari erasotzen diotenekin itunik ez du inoiz lortuko egoera hori iraultzea. Gure indarra kaleetan dago eta horregatik Queremos Gallego! plataformak maiatzaren 17an, Día das Letras Galegas-ean, Compostelan deitutako manifestazio garrantzi handikoa izan da. Egun horretan kaleak bete ditugu gure hizkuntza-eskubideen defentsan, gure hizkuntza sustatuko duen guztiontzako eskaintza kultural publikoaren alde, Xuntaren politiken aurka eta eleaniztasunaren dekretua berehala indargabetzea eskatzeko, irakaskuntza % 100 Galegoz publikoa eta Galegoz arreta bermatua duten kalitatezko zerbitzu publikoen alde.